Cân bằng oxi hóa khử đôi khi gặp 1 số phương trình mà có thể thỏa mãn với nhiều bộ hệ số. Tuy nhiên Hóa học khác với Toán học. Hóa học là môn khoa học thực nghiệm, kết quả được học trên lý thuyết đều phản ánh thực nghiệm. Ví dụ 1 phương trình có 2 bộ hệ số như sau (đều làm thỏa mãn bảo toàn nguyên tố):
aA + bB --> cC + dD.
và a'A + b'B --> c'C + d'D.
Nhưng trên thí nghiệm, tôi cho a mol A vào với b mol B thì tôi thu được c mol C và d mol D, còn nếu tôi cho a' mol A và b' mol B thì tôi lại không thu được c' mol C và d' mol D. Từ đó thì cách cân bằng đầu tiên được chấp nhận và cách thứ 2 bị coi là sai.
Soi xét rõ ràng vấn đề ra thì cách 2 là sai thật sự, vì nó có thể thỏa mãn đl bảo toàn nguyên tố, bảo toàn khối lượng, nhưng không bảo toàn điện tích trong quá trình phản ứng (phương pháp bảo toàn e thì luôn thỏa mãn điều này). Từ đó suy ra, với phương trình phản ứng oxi hóa khử thì cứ Phương pháp thăng bằng e mà làm. Các phương pháp cân bằng kiểu đại số, đặt ẩn giải hệ có thể cho ta 1 kết quả trái với thực nghiệm.
|