View Full Version : Điều chế 1,4-dinitrobenzen
nhocsaohom
12-25-2008, 08:58 AM
Các bạn điều chế giùm mình chất này với 1,4-dinitrobenzen .Mình và mấy đứa bạn có bàn về chất này nhưng vẫn chưa tìm ra 1 kết quả:24h_027: Thx...
trathanh
12-25-2008, 12:52 PM
cho bạn từ benzen và các hóa chất khác.
New_P
12-25-2008, 01:56 PM
Điều chế từ benzen đó anh Zero, anh giúp với. Em cũng làm mà vẫn thấy chưa hài lòng.
Anh đề nghị như sau nhé ^^:
http://img301.imageshack.us/img301/1866/81009129mz2.gif (http://imageshack.us)
AcONO2 là tác nhân sinh ra khi cho AcOH + HNO3 ở 45 độ C, mà cái AcONO2 này chắc cũng chẳng xa lạ gì nhỉ ^^
Cảm thấy nó cũng khá dài, đang tính cách nào đó lược bỏ một số giai đoạn cho ngắn bớt ^^
Dinh Tien Dung
12-25-2008, 04:44 PM
Anh cho em hỏi ở cái phản ứng thứ 3 thì dùng phản ứng với CH3Cl thì có nhóm NO2 trong vòng thì hình như không phản ứng anh à.
Không, vòng này của ta đã được hoạt hóa bằng axetamit rồi em ^^
Nếu thấy không ổn thì đoạn đó sunfo hóa bằng axit sunfuric đặc thành -SO3H, sau đó nitro hóa, loại bỏ nhóm amin bằng con đường diazoni rồi loại tiếp nhóm -SO3H bằng axit loãng, chịu chưa ^^
nhocsaohom
12-26-2008, 09:19 AM
Nếu thấy không ổn thì đoạn đó sunfo hóa bằng axit sunfuric đặc thành -SO3H, sau đó nitro hóa, loại bỏ nhóm amin bằng con đường diazoni rồi loại tiếp nhóm -SO3H bằng axit loãng, chịu chưa ^^
Anh Zero cho e hỏi lúc anh Sunfo hóa nhóm -S03H sẽ vào vị trí meta so với -NO2 và -NHAc chứ ko vào vị trí para của -NHAc vậy a sẽ ko Nitro hóa vào vị trí orto của -NHAc dc...:24h_125:
Không đâu em, nhóm -NHAc là nhóm hoạt hóa mạnh, nó sẽ quyết định vị trí thế là p so với chính nhóm này mà. Quy luật thế hai lần nói rằng nhóm hoạt hóa quyết định hướng thế ^^
Dinh Tien Dung
12-28-2008, 04:43 PM
Anh đề nghị như sau nhé ^^:
http://img301.imageshack.us/img301/1866/81009129mz2.gif (http://imageshack.us)
AcONO2 là tác nhân sinh ra khi cho AcOH + HNO3 ở 45 độ C, mà cái AcONO2 này chắc cũng chẳng xa lạ gì nhỉ ^^
Cảm thấy nó cũng khá dài, đang tính cách nào đó lược bỏ một số giai đoạn cho ngắn bớt ^^
Anh thử xem cách này thế nào
http://img509.imageshack.us/img509/7240/hhwd4.jpg (http://imageshack.us)
http://img509.imageshack.us/img509/hhwd4.jpg/1/w640.png (http://g.imageshack.us/img509/hhwd4.jpg/1/)
minhduy2110
12-28-2008, 05:13 PM
Anh Zero ơi, theo em nghĩ việc gì phải thế cả 2 nhóm NO2 vào 1 vòng để rồi cuối cùng lại mất công đoạn vứt đi 1 nhóm. Đó có phải là do hiệu suất Phản ứg tạo ra sản phẩm thế 2 nhóm là nhiều nhất ko ạ ?
Cách làm của em: Benzen -> thế 1 -NO2 -> khử về -NH2 -> khóa NH2 bằng cái gì đó cồng kềnh chút để giảm hiệu suất vào ortho :D sau đó thế bằng cái AcONO2 đó --> sẽ tăng hiệu suất vào para :D , rồi thì chỉ việc mở khóa rồi ô xi hóa -NH2 -> -NO2 là được sản phẩm 1,4-... chả biết làm thế này hiệu suất có cao ko nữa :|
Cách làm của bạn Đinh Tiến Dũng mình thấy bước 1 và bước 2 khá là khó làm. Bước 1 thì sau khi thế mono CH3, nó sẽ hoạt hóa và ưu tiên tạo ra sản phẩm thế nhiều -CH3. Bước 2 thì bị cạnh tranh với phản ứng thế -NO2 vào para. Và bước 4 thì cực kì khó khăn do phải thế vào 1 vòng phản hoạt hóa hoàn toàn. Còn cái bước Zn/HCl để đưa CCl3--> CH3 thì cũng mang theo cả NO2 --> NH2. Nói chung mình thấy chưa hoàn chỉnh lắm :) ai có cách nào ngắn gọn hiệu suất cao thì post tiếp nào :D
Anh đồng ý với ý kiến của em, nhưng với một điều kiện: Tìm cho ra một tác nhân cụ thể để chuyển NH2 về NO2 đi ^^
Đó cũng là cách làm ban đầu của anh, nhưng sau đó phải vòng đi nơi khác do... không tìm được tác nhân thỏa mãn em ạ ^^
Của Dũng thì trượt bước thế nhóm NO2 thứ hai vào, vì một khi đã cắm hai nhóm phản hoạt hóa rất mạnh vào rồi thì vòng coi như... khỏi thế, em hiểu ý anh chứ ?
minhduy2110
12-28-2008, 10:50 PM
Anh đồng ý với ý kiến của em, nhưng với một điều kiện: Tìm cho ra một tác nhân cụ thể để chuyển NH2 về NO2 đi ^^
Cái này em thấy 1 số sách viết là dùng peacid, điển hình là CH3COOOH :D
Có cách nữa thì là dùng KMnO4 (ko nhớ rõ môi trường) hoặc H2O2 :D
Cũng vì nó đã có sẵn nhóm -NO2 nên chắc ko đến nỗi ôxi hóa vỡ tan cả vòng :24h_082: :24h_125:
New_P
01-05-2009, 08:59 PM
Anh đồng ý với ý kiến của em, nhưng với một điều kiện: Tìm cho ra một tác nhân cụ thể để chuyển NH2 về NO2 đi ^^
Đó cũng là cách làm ban đầu của anh, nhưng sau đó phải vòng đi nơi khác do... không tìm được tác nhân thỏa mãn em ạ ^^
Của Dũng thì trượt bước thế nhóm NO2 thứ hai vào, vì một khi đã cắm hai nhóm phản hoạt hóa rất mạnh vào rồi thì vòng coi như... khỏi thế, em hiểu ý anh chứ ?
Em cũng đi theo hướng đó, và cũng như anh kô tìm ra tác nhân phù hợp. Search thì tìm ra được 1 hướng như thế này:
http://www.orgsyn.org/orgsyn/cdxgif/CV2P0225.gif
Link gốc: http://www.orgsyn.org/orgsyn/orgsyn/prepContent.asp?prep=CV2P0225
Anh xem giùm nha, lần đầu tiên em thấy phản ứng nitro hóa kiểu này!
Sẵn cho em hỏi thêm, phản ứng khử carboxyl đơn acid diễn ra rất khó khăn mà, theo như thầy dạy thì chủ yếu xảy ra với acid malonic và các dẫn xuất của nó thôi, mình dùng thì có ổn không anh ? Hay là phản ứng khử carboxyl diễn ra trên vòng benzen dễ hơn ??
Dùng chất khử mạnh như NaBF4 thì cũng là một cách okie, nếu muốn em có thể áp dụng vào bài làm, nhớ kèm theo trích dẫn ở đâu để các thầy cô còn nương nhẹ ^^. Trường mình rất thoáng và cầu thị trong việc tiếp nhận cái mới chứ không như mấy bác ngoài Bắc ghét cái mới đâu em. Yên tâm dùng nhé ^^
Ở đây acid carboxylic càng có nhiều nhóm rút e càng dễ bị khử, và acid benzoic không dễ khử đâu, trừ khi gắn thêm nó nhóm NO2. Cái khử nitro trên cũng vậy, nếu không có sự trợ lực của nhóm NO2 thì... miễn bàn. Có lẽ ở đây nhóm này làm bền anion sinh ra trong tiến trình khử ^^
vietleo
01-06-2009, 05:10 PM
Em xem trong cuốn HHC3 của Đỗ Đình Rãng thì làm theo anh "minhduy2110" được.Và xúc tác đúng là KMnO4 hoặc H2O2 thì nhóm -NH2 chuyển thành nhóm NO2.
Chem's Heart
01-06-2009, 07:27 PM
Bạn Leo đề nghị cái chuỗi mà sao dùng Zn/HCl nó khử mất hai nhóm -NO2 rồi?
Scooby-Doo
02-11-2009, 11:25 AM
Dưới đây là một cách khác để tổng hợp 1,4-dinitrobenzene từ benzene qua các bước sau:
http://img27.imageshack.us/img27/429/14dinitrobenzeneqj4.png (http://imageshack.us)
http://img27.imageshack.us/img27/14dinitrobenzeneqj4.png/1/w606.png (http://g.imageshack.us/img27/14dinitrobenzeneqj4.png/1/)
Bước 1 diiodo hóa (diiodination): có rất nhiều tác nhân khác nhau để thực hiện diiodo hóa nhân benzene. Vì nhóm thế iodo định hướng ortho/para nhưng do nhóm này có kích thước lớn nên sản phẩm chính sẽ là para. Tui thích dùng tác chất Iodine monochloride ICl http://en.wikipedia.org/wiki/Iodine_monochloride để gắn hai nhóm iodo lên nhân thơm bằng phản ứng Friedel-Craft vì phản ứng này dễ thực hiện và có độ tin cậy cao.
Bước 2: Thế nhóm acetamido vào vị trí nhóm iodo trên nhân thơm bằng phản ứng thế thân hạch trên nhân thơm SNAr (Nucleophilic aromatic substitution http://en.wikipedia.org/wiki/Nucleophilic_aromatic_substitution)
Bước 3: Thủy giải (hydrolysis) hai nhóm acetimido thành hai nhóm amino trong môi trường acid một cách dễ dàng.
Bước 4: Oxid hóa (oxidation) hai nhóm amino thành nitro. Có nhiều tác nhân oxid hóa cho chuyển hóa này nhưng sử dụng dimethyldioxirane http://en.wikipedia.org/wiki/Dimethyldioxirane cho hiệu suất cao nhất. Ngoài ra nhóm amino có thể chuyển thành nhóm nitro như đề nghị của New_P ở trên.
timboy
02-15-2009, 08:33 AM
đùng cách dưới thì có thể làm nối lại 2 vòng benzen với nhau làm giảm hiệu suất phản ứng ở bước 5
furfural
03-08-2010, 03:54 PM
hình như chuyển amin thành nitro bằng MCPBA
neverdead.12
08-20-2010, 06:56 PM
em cũng nghĩ giống mấy anh trước
ban đầu benzen + HNO3------>sau đó khử nhóm NO2 thành NH2 -------->tiếp thì cộng HNO3 vào (sẽ vào -o hoặc là -p) thì có thể chưng cất là dc đồng phân -p còn cái gốc NH2 thì mình đưa về diazoni rồi đưa về -CL sau đó cộng với NaNO2 là xong (hoặc dùng cách oxi hóa). Nếu thấy cách này đạt hiệu suất ko cao thì sau khi chưng cất ta dùng cái đồng phân -o để làm ra tiếp dc đồng phân -p (làm thì dc nhưng hơi dài) .thế là cách tiết kiệm nguyên liệu nhất rồi
Không có thời gian vẽ mấy cái công thức(thông cảm)
:24h_001::24h_001:
Điều chế kiểu này sai toét, vì ngay bước tiếp theo axit nitric đã oxy hóa anilin thành quinon polymer mất tiêu rồi.
chem0407p
12-05-2010, 10:08 PM
100-01-6 --> 100-25-4
Cách 1: R:Dimethyldioxirane, S:Me2CO, Y: 98%
Chemistry of dioxiranes. 13. Oxidation of primary amines by dimethyldioxirane
By Murray, Robert W. et al
From Journal of Organic Chemistry, 54(24), 5783-8; 1989
Cách 2: R:NaClO4, S:AcOH, Y: 85%
Oxidation of organic substrates with sodium perborate. I. Oxidation of aromatic amines and sulfides
By Ding, Xinteng et al
From Youji Huaxue, 8(2), 141-2; 1988
Cách 3: R:HBF4, R:NaNO2, R:Cu, S:H2O, Y: 82%
p-Dinitrobenzene
By Starkey, E. B.
From Organic Syntheses, 19, No pp. given; 1939
...............................và các cách khác
R: Reactant: Tác nhân
S: Solvent: Dung môi
Y: Yield: Hiệu suất
Có đính kèm bài jo00285a027 đọc cho vui :D