Theo lời hứa, bây giờ mình sẽ trả lời các câu hỏi ứa đọng ở trên.
1. Xác định cấu trạng bền của propene.
2. Xác định cấu trạng bền của 1,2-difluoroethane. Tương tự với 2-fluoroethanol.
Hai bài này được giải quyết đơn giản bằng việc đánh giá tương tác vân đạo hợp phần, đưa ra HOMO trạng thái nào có năng lượng thấp hơn => bền hơn. Cụ thể như sau:
1. Ở propene ta tách ra làm hai hợp phần, một là –CH3, và còn lại là –CH=CH2
+ Trong các vân đạo hợp phần CH3, ta chỉ quan tâm đến vân đạo
CH3 và
*CH3
Hình 1: Hai dạng
CH3 theo hai trục.
+ Trong các vân đạo hợp phần –CH=CH2, ta chỉ quan tâm đến hai vân đạo
CH=CH2 và
*CH=CH2.
Hình 2: Orbital
và
*CH=CH2
Qui tắc đối xứng chỉ cho phép dạng pi (màu hồng) của CH3 có thể tổ hợp với hệ pi của CH=CH2.
Phương pháp vân đạo hợp phần đưa ra giản đồ tương tác như sau:
HOMO của cấu trạng (hệ thống) được tạo thành từ sự xen phủ nghịch pha giữa HOMO của các hợp phần.
Theo luận điểm vân đạo biên, phân tử sẽ có cấu trúc tương ứng cách sắp xếp tương đối giữa các hợp phần sao cho HOMO có năng lượng thấp nhất.
Từ giản đồ tổ hợp trên ta đưa ra hai HOMO của hai cấu trạng, và so sánh năng lượng giữa chúng như sau:
Nhìn vào các tương tác trong từng HOMO (được mô tả bằng mũi tên đen ở trên, ta dể dàng nhận định HOMO cấu trạng che khuất có năng lượng thấp hơn => bền hơn.
2. Xác định cấu trạng bền của 1,2-difluoroethane.
Bài này giải chung cho trường hợp 2-fluoroethanol, F-CH2-CH2-OCOCCl, các hệ này cấu trạng ưu đãi gần như hòan tòan bán lệch.
Ngòai ra còn có 2-chloroethanol và 2-bromoethanol có dạng bán lệch nhiều.
Sự tổ hợp tạo HOMO hệ thống ở cấu trạng gauche synclinal giữa hai vân đạo hợp phần không bằng nhau về năng lượng, do đó tạo ra năng lượng HOMO hệ thống thấp hơn ở cấu trạng antiperiplanar.
Hay nói một cách khác, dạng gauche synclinal bền hơn dạng antiperiplanar.
Xong.