đồng chí huyngoc thân mến
Chưng cất - chiết tách bản chất là các quá trình Vật lý, có lẽ dùng cái title "dung môi chuyển chất" của bạn là không đúng lắm đâu. tiếng Việt của mình mà, nếu nói như bạn thì nó còn có thêm ý nghĩa là dung môi tác dụng hóa học với chất cần tách rồi. (theo tiếng Anh thì ta phân biệt "Extract: sự chiết tách và Convert: sự biến đổi"
Còn tại sao trong công nghiệp họ lại chọn được ?
Xuất phát từ phòng thí nghiệm, phòng nghiên cứu phát triển của các trường Đại học, các trung tâm nghiên cứu. Các nhà Hóa học đã phải nghiên cứu các phản ứng ở qui mô nhỏ và thử độ hòa tan (solubility) của các hệ phản ứng phức tạp để tìm ra các hệ dung môi thích hợp cho các phản ứng và để tách sản phẩm ra khỏi cái đống phức tạp đó. Thông thường họ kiểm tra bằng bản mỏng (nếu sản phẩm là chất lỏng, chất rắn hoặc kiểm tra bằng hấp phụ chọn lọc nếu đối với chất khí).
Một công cụ họ hay sử dụng là Sắc ký lỏng cao áp (HPLC) với nhiều pha động và nhiều chế độ gradient khác nhau (thay đổi thành phần, tốc độ pha động) để khi nào thấy được trên sắc ký đồ sự tách các peak đã rõ ràng, đẹp và mức độ an toàn cao thì cái thành phần dung môi mà họ chọn đó là kết quả để áp dụng trong thực tế công nghiệp.
Tuy nhiên, với những nhà Hóa học có kinh nghiệm thì việc chọn dung môi họ chỉ cần nhắm mắt lại và nghe bạn trình bày về phản ứng là họ đã có thể gợi ý cho bạn hệ dung môi cần dùng là gì rồi, vì sao họ làm được như vậy? mình cũng muốn cho bạn một số kinh nghiệm này lắm nhưng tham gia vào diễn đàn mình không có thời gian nhiều để trình bày cho bạn được, bạn nên kiếm một số tài liệu về dung môi, về sắc ký để đọc và cố gắng ghi chép riêng ra sổ tay các công thức hóa học của chất nào thì kèm với hệ dung môi nào.
Sau khi đã gom được một ít dữ liệu bạn nên mở nó ra và coi lại xem tại sao họ tách các amin lại phải dùng hệ trong đó có Toluene, có ether, và thậm chí dùng cả n-hexan để kéo nó ra, và ngay trong các phản ứng có dùng amin họ cũng thường dùng dung môi trên để làm phải ứng.
Còn tài liệu hướng dẫn thì có rất nhiều, quyển nào viết cũng đều có cấu trúc và nội dung tương tự nhau, bạn cũng nên xem thật nhiều sách thì sẽ có nhiều kinh nghiệm thôi.
Bạn có thể qua forum của chem4all.net hoặc của congnghehoahoc.org để xin được trợ giúp. Trước đó bạn nên nhớ truy cập vào amazon.com để xem cuốn nào mới nhất, đắt nhất thì copy đường link và số xuất bản ISBN của nó nhé. Vì bên các diễn đàn đó, đặc biệt là chem4all.net có một đội ngũ support rất tâm huyết với ngành Hóa học của nước nhà, một số bạn là sinh viên năng động của ĐHBK-HN, một số là cựu sinh viên của ĐHBKHN, ĐHKHTN-ĐHQGHN và quan trọng nhất là các thành viên hiện đang theo học ở các trường Đại học tại nước ngoài như Hàn Quốc - Mỹ - Trung Quốc và thậm chí có cả member người Iran rất nhiệt tình và sẵn sàng giúp cho bạn chia sẻ các tài nguyên.
Ngay như mình chẳng hạn, mình đang theo học Ph.D tại Hàn Quốc, tài nguyên sách vở, tạp chí của họ mình tha hồ mà "bơi" trong đó, thậm chí có thể lấy được ngay tại phòng ngủ của mình chỉ qua vài cái nhấp chuột thôi.
Nói thế dài dòng quá, chúc bạn thành công trong nghiên cứu của mình
|